- 0,00 zł0TWÓJ KOSZYK
Aktualnie nie dodałeś nic do koszyka
Dodaj produkty, aby rozpocząć zakupy
- Logowanie
Przed maturą wiele pozornie oczywistych pytań sprawia trudności. Nawet i później, w momencie, kiedy maturzysta ma już przed sobą arkusz i rozwiązuje poszczególne zadania, często zastanawia się nad odpowiedzią kilka razy i wątpi, że może być taka prosta, na jaką wygląda. Liczby naturalne Status zera (0) to jeden z najbardziej uporczywych dylematów matematyki. Dlaczego? Bo zależy od przyjętej "umowy". Matematycy podzielili się bowiem na dwie grupy.Ekipa tradycyjna (czyli "liczby liczące")Skład: {1,2,3,4,…}To podejście ze wczesnego etapu nauki w niektórych krajach anglojęzycznych. Liczby naturalne są używane do liczenia (np. mam 3 jabłka) lub porządkowania (np. jestem 1. w kolejce). Zero (0) oznacza zatem brak. Skoro nic nie liczy, to nie jest liczbą naturalną – jest tożsama z niczym. Ekipa formalna (czyli "liczby nieujemne")Skład: {0,1,2,3,4,…}To podejście dominujące w nowoczesnej, zaawansowanej matematyce (teoria zbiorów, algebra). W tej definicji zero (0) jest:fundamentem logicznym: zero to punkt startowy całego systemu liczb. rozwiązaniem programistycznym: w informatyce prawie zawsze liczy się "od zera".Czy 0 jest liczbą naturalną – maturaW podręcznikach, programach nauczania i oficjalnych materiałach CKE zbiór liczb naturalnych jest definiowany jako zbiór liczb całkowitych nieujemnych: N={0,1,2,3,4,…}. Mimo przyjętej definicji CKE często doprecyzowuje wytyczne egzaminacyjne, używając w zadaniach maturalnych zwrotu "dla każdej liczby naturalnej 𝑛 ≥ 1". To ułatwia maturzystom sprawę, pozwalając skupić się na rozwiązaniu i podaniu odpowiedzi, zamiast na rozważaniach, czym są liczby naturalne. Do zapamiętania przed maturą z matematykiZero (0) jest liczbą naturalną (N). Jeśli CKE chce wykluczyć zero ze zbioru liczb naturalnych, zrobi to za pomocą precyzyjnego warunku. To proste rozróżnienie umożliwia prawidłowe rozwiązanie każdego zadania. Najważniejsze jest dokładne sprawdzanie treści zadania, aby wiedzieć, którą zastosować regułę: ogólną: jeśli w zadaniu pojawia się po prostu zbiór liczb naturalnych bez żadnego dodatkowego warunku, to zgodnie z obowiązującą definicją CKE 0∈N.kontekstową: w zadaniach, w których n pełni funkcję numeru, pozycji lub indeksu, CKE precyzyjnie określa warunek n≥1 lub inny konkretny zakres.
Co będzie na maturze? Potocznie określane jako lektury z gwiazdką to pewniaki na egzaminie z polskiego, zarówno na części pisemnej, jak i ustnej. Pod tym pojęciem kryje się dość obszerna lista obowiązkowych pozycji do przeczytania i zrozumienia. Poniżej przystępne przypomnienie, które pomoże ogarnąć maturalny kanon bez strachu przed błędem kardynalnym.Lektury z gwiazdką – liceumMatura z języka polskiego w 2026 roku stawia przed uczniami konkretne wyzwania, a jednym z najważniejszych jest opanowanie lektur. "Gwiazdka" wskazuje na pozycje, których problematyka i treść mogą stanowić główny temat wypracowania lub pytań. Książki bez tego oznaczenia mają charakter uzupełniający. Od 2025 roku nastąpiła zmiana - oznaczenie gwiazdki zastąpiła lista lektur obowiązkowych. Obejmuje ona pozycje na poziomie podstawowym i rozszerzonym, które maturzysta musi bezwzględnie znać pod względem fabuły, problematyki, głównych bohaterów oraz kontekstu literackiego i kulturowego.Lektury z gwiazdką – matura 2026Lista lektur na maturę 2026 jest podzielona na dwa poziomy: podstawowy i rozszerzony - w drugim przypadku to dodatkowe pozycje. Niektóre utwory należy przeczytać w całości, a inne tylko we fragmentach. To rozwiązanie ma ułatwić zadanie - zamiast przerabiać od deski do deski wszystkie obszerne dzieła, można skupić się na najważniejszych fragmentach, co oszczędza sporo czasu.Lektury do omówienia w całości - poziom podstawowy Antygona, SofoklesDlaczego w całości? Dzieło Sofoklesa wprowadza w uniwersalne motywy, które powracają w literaturze przez wieki, takie jak konflikt tragiczny, walka jednostki z prawem państwowym oraz starcie prawa boskiego z ludzkim. Daje podstawy do analizy dylematów moralnych i tragicznych wyborów, które są istotne w kontekście maturalnym. Makbet, William SzekspirDlaczego w całości? Ta tragedia to dogłębne studium psychologiczne na temat destrukcyjnej siły władzy i ambicji. Na maturze pozwala na omówienie motywu winy i kary, szaleństwa oraz wpływu czynników zewnętrznych na moralny upadek człowieka. Uczniowie mogą na jej przykładzie pokazać, jak wolna wola kształtuje ludzki los, w odróżnieniu od antycznego fatum. Skąpiec, MolierDlaczego w całości? Jako komedia charakterów, utwór pozwala na analizę motywu pieniądza, który niszczy relacje rodzinne. Uczy, jak satyra i humor mogą służyć krytyce społecznych patologii i pokazywać, że obsesja na punkcie dóbr materialnych prowadzi do utraty prawdziwego szczęścia. wybrane satyry (np. Do króla, Pijaństwo, Żona modna, Świat zepsuty) i bajki (np. Ptaszki w klatce, Szczur i kot, Dewotka, Kruk i lis, Jagnię i wilcy), Ignacy KrasickiDlaczego w całości? Te utwory są genialnym narzędziem do analizy społeczeństwa i mechanizmów władzy. Autor uczy, jak patrzeć krytycznie na świat i ludzi, demaskować fałsz i obłudę. W satyrach posługując się ironią i komizmem, krytykuje wady, takie jak pijaństwo, bezkrytyczne naśladowanie obcych wzorców czy zacofanie sarmackiej szlachty, ale też wzywa do naprawy państwa i obrony wartości, bez których naród może upaść. W bajkach natomiast Krasicki przekazuje uniwersalne prawdy moralne i społeczne, np. bezwzględność prawa silniejszego, a także demaskuje hipokryzję i uprzedzenia. Dziady cz. II, Adam MickiewiczDlaczego w całości? Ta część dramatu to magiczny obrzęd, w którym świat żywych i umarłych spotyka się, by rozliczyć grzechy. Utwór uczy nas o odpowiedzialności za innych i o moralności, pokazując, że każdy zły uczynek ma swoje konsekwencje. To kluczowy tekst do omówienia motywu sprawiedliwości i porządku moralnego. Balladyna, Juliusz SłowackiDlaczego w całości? To dramat o morderstwach i żądzy władzy, ujęty w formę baśni. Tytułowa bohaterka, zaślepiona ambicją, dopuszcza się zbrodni, ale nie ucieka przed karą. To lektura idealna do rozważania, jak daleko może posunąć się człowiek, by zdobyć to, czego pragnie oraz, czy może uciec od konsekwencji swoich czynów. Zemsta, Aleksander FredroDlaczego w całości? Klasyka polskiej komedii, która śmieszy, ale i uczy. Opowiada o sąsiedzkiej kłótni, która staje się pretekstem do pokazania typowych polskich wad, np. braku zgody. To świetny przykład, jak można pisać o poważnych sprawach w dowcipny sposób. Dziady cz. III, Adam MickiewiczDlaczego w całości? Centralne dzieło polskiego romantyzmu, które porusza tematy narodowego cierpienia i walki o niepodległość. Ważne są w nim dwie postawy: buntownicza postawa Konrada, który rzuca wyzwanie Bogu, oraz pokora księdza Piotra. Zrozumienie tych dwóch perspektyw jest niezbędne na maturze. Lalka, Bolesław PrusDlaczego w całości? To prawdziwa panorama polskiego społeczeństwa, w której wątek miłosny Wokulskiego do Izabeli Łęckiej staje się pretekstem do opisania problemów epoki. Prus przedstawia upadek arystokracji, rodzącą się burżuazję i ideę pracy u podstaw, co czyni książkę idealnym źródłem argumentów na tematy związane z pieniędzmi, miłością i społecznymi barierami. Zbrodnia i kara, Fiodor DostojewskiDlaczego w całości? Głęboka powieść psychologiczna, która wnikliwie analizuje motywy zbrodni i jej konsekwencje. Bohater, Rodion Raskolnikow, zabija, by sprawdzić swoją teorię "nadczłowieka", ale szybko przekonuje się, że żadna ideologia nie ukoi wyrzutów sumienia. To doskonały przykład do omówienia tematów winy, moralności i wewnętrznej walki człowieka. Wesele, Stanisław WyspiańskiDlaczego w całości? Ten dramat to symboliczny portret polskiego społeczeństwa na początku XX wieku. Ukazuje podziały, brak porozumienia między chłopstwem a inteligencją, a także marazm, który hamuje walkę o wolność. Należy dokładnie znać główne postacie i ich symboliczne znaczenie. Przedwiośnie, Stefan ŻeromskiDlaczego w całości? Powieść jest niezbędna do zrozumienia dylematów Polski odrodzonej po 1918 roku. Daje możliwość analizy utopijnych wizji, takich jak „szklane domy”, i skonfrontowania ich z bolesną rzeczywistością. Umożliwia omówienie procesu dojrzewania młodego bohatera na tle historycznych i politycznych przemian. Proszę państwa do gazu, Tadeusz BorowskiDlaczego w całości? Zbiór wstrząsających opowiadań, które dają perspektywę życia w obozie koncentracyjnym. Borowski opisuje, jak system obozowy niszczył ludzką godność i zmuszał do nieludzkich wyborów. Lektura idealna do pisania o wojnie, totalitaryzmie i moralności w ekstremalnych warunkach. Zdążyć przed Panem Bogiem, Hanna KrallDlaczego w całości? To reportaż, a nie fikcja. Krall rozmawia z Markiem Edelmanem, jednym z przywódców powstania w getcie, o heroizmie, ludzkiej godności i wyborach, jakich musieli dokonywać w obliczu zagłady. To ważna lekcja o pamięci i walce o człowieczeństwo. Dżuma, Albert CamusDlaczego w całości? Powieść o epidemii, która staje się metaforą zła w świecie. Camus pokazuje, jak ludzie reagują na zagrożenie – jedni uciekają, inni się buntują, a jeszcze inni heroicznie walczą. To książka o solidarności, moralnych wyborach i sensie ludzkiego działania w obliczu absurdu. Rok 1984, George OrwellDlaczego w całości? Wstrząsająca wizja totalitarnego świata przyszłości, w którym partia kontroluje myśli i uczucia obywateli. Opowieść o utracie wolności, propagandzie i buncie, który wydaje się z góry skazany na porażkę. To tekst, który uczy, jak cenną wartością jest wolność i niezależność myślenia. Tango, Sławomir MrożekDlaczego w całości? Groteskowy dramat, który pokazuje absurdalny konflikt między pokoleniami – starszymi, którzy odrzucili tradycję, a młodszymi, którzy próbują do niej wrócić. Mrożek zadaje ważne pytania o formę, rewolucję i sens buntu. Fragmenty lektur - poziom podstawowy Biblia (Księga Rodzaju, Księga Hioba, Księga Koheleta, Księga Psalmów, Apokalipsa św. Jana)Dlaczego we fragmentach? To zdecydowanie fundament kultury europejskiej. Wystarczy znać wybrane fragmenty, w których znajdują się najważniejsze, uniwersalne motywy powracające w literaturze przez wieki. Chodzi tu o takie tematy jak stworzenie świata i człowieka, grzech, obietnica zbawienia (Księga Rodzaju), niezawinione cierpienie (Księga Hioba), marność życia, przemijanie, poszukiwanie sensu (Księga Koheleta), miłość, pokuta (Pieśń nad Pieśniami) czy Koniec świata, Sąd Ostateczny, walka dobra ze złem (Apokalipsa św. Jana). Mitologia, cz. I Grecja, Jan ParandowskiDlaczego we fragmentach? Mitologia grecka to kopalnia archetypów i wzorców, które na stałe weszły do literatury. Poznanie jej we fragmentach wystarczy, żeby wiedzieć skąd wzięły się takie postacie jak Prometeusz (symbol buntu i poświęcenia) czy topos tułacza i wędrowca, którego pierwowzorem jest Odyseusz. Bez znajomości tych mitów trudno jest zrozumieć, dlaczego bohaterowie późniejszych epok postępują tak, a nie inaczej.Homer, IliadaDlaczego we fragmentach? Epos o wojnie, honorze i zemście. Opowiada o bohaterskich czynach i tragicznych wyborach, co sprawia, że jest doskonałym przykładem do omówienia motywu fatum i ludzkiego losu. Lament świętokrzyskiDlaczego we fragmentach? Niezwykle ważny utwór, który ukazuje cierpienie Matki Boskiej pod krzyżem. Pozycja obowiązkowa do omawiania motywu cierpienia w literaturze. Rozmowa Mistrza Polikarpa ze ŚmierciąDlaczego we fragmentach? Traktat o tym, jak kruche jest życie. Utwór ma charakter dydaktyczny i uczy, że wobec śmierci wszyscy jesteśmy równi. Pieśń o RolandzieDlaczego we fragmentach? Ten utwór to przykład etosu rycerskiego i heroizmu, który mówi o honorze i walce za wiarę i ojczyznę. Pan Tadeusz, Księgi I, II, IV, X, XI, XII, Adam MickiewiczDlaczego we fragmentach? Polska epopeja narodowa, w której należy skupić się na motywach miłości, konfliktu i tęsknoty za utraconą ojczyzną, które są kluczowe dla epoki romantyzmu. Potop, Henryk SienkiewiczDlaczego we fragmentach? Powieść historyczna, napisana "ku pokrzepieniu serc". Opowiada o walce Polaków z potopem szwedzkim i jest pełna motywów patriotyzmu, honoru i miłości do ojczyzny. Chłopi, Władysław Stanisław ReymontDlaczego we fragmentach? To epicka opowieść o życiu wiejskiej społeczności, która ukazuje, jak wielki wpływ na bohaterów mają rytm natury i tradycje religijne. Ferdydurke, Witold GombrowiczDlaczego we fragmentach? Niesamowita i trudna lektura, która bawi się formą i językiem. Gombrowicz krytykuje w niej społeczeństwo, które narzuca nam maski ("gęby") i zmusza do udawania kogoś, kim nie jesteśmy. To obowiązkowa pozycja do pisania o buncie, niedojrzałości i ucieczce od narzuconych schematów. Inny świat, Gustaw Herling-GrudzińskiDlaczego we fragmentach? Poruszająca opowieść o życiu w sowieckim łagrze. Grudziński opisuje, jak nieludzki system niszczy człowieka, a jednocześnie pozwala mu zachować godność. Ważna lektura do omawiania motywów totalitaryzmu i dehumanizacji. Lektury do omówienia w całości - poziom rozszerzony Treny (jako cykl poetycki), Jan KochanowskiDlaczego w całości? Cykl poetycki, w którym autor przelewa na papier swój ogromny żal po śmierci ukochanej córeczki. To lektura idealna do dyskusji o cierpieniu, kryzysie wiary i próbie pogodzenia się z losem. Poeta, który dotąd pisał o radości życia, nagle musi zmierzyć się z największym bólem, co całkowicie zmienia jego światopogląd. Hamlet, William SzekspirDlaczego w całości? Arcydzieło literatury światowej, które stało się archetypem tragedii. Opowiada o księciu, który próbuje pomścić śmierć ojca, ale wikła się w intrygi i wewnętrzne rozterki. To pozycja obowiązkowa do analizy ludzkiej psychiki, motywu zemsty i sensu ludzkiego życia. Kordian, Juliusz SłowackiDlaczego w całości? Historia młodego człowieka, który chce dokonać wielkiego czynu, by ratować ojczyznę, ale jego wrażliwość i samotność sprawiają, że nie potrafi zrealizować swoich planów. Kluczowe jest zrozumienie, że Słowacki w tym dziele krytykuje ideę walki zbrojnej i pokazuje, że prawdziwa siła tkwi gdzie indziej. Mistrz i Małgorzata, Michaił BułhakowDlaczego w całości? Fantastyczna, pełna humoru i absurdu powieść, która opowiada o wizycie szatana w Moskwie. Bułhakow porusza w niej uniwersalne tematy miłości, zdrady, walki dobra ze złem i roli artysty. Lektura, która zaskakuje i pozwala na głęboką analizę filozoficzną. Szewcy, Stanisław Ignacy WitkiewiczDlaczego w całości? Witkacy w tym eksperymentalnym dramacie przedstawia wizję rewolucji, która z czasem staje się jeszcze większym koszmarem niż dotychczasowy porządek. To doskonały materiał do dyskusji o totalitaryzmie, konflikcie klasowym i upadku wartości w cywilizacji. Mała Apokalipsa, Tadeusz KonwickiDlaczego w całości? To surrealistyczna powieść, która w krzywym zwierciadle pokazuje absurd życia w totalitarnym systemie PRL-u. Mówi o marazmie, braku nadziei i o tym, jak jednostka próbuje odnaleźć się w opresyjnej rzeczywistości. Antygona w Nowym Jorku, Janusz GłowackiDlaczego w całości? Dramat jest doskonałym przykładem reinterpretacji antycznego mitu w kontekście współczesnym. 1 Pozwala na porównanie postaw Antygony i jej współczesnej odpowiedniczki, Anity, w walce o godność ludzką. 2 Analiza dzieła Głowackiego uczy dostrzegać uniwersalne wartości, takie jak godność, miłość i bunt, nawet w zdegradowanym świecie. Europejska powieść realistyczna lub naturalistyczna (do wyboru): np. Honoré de Balzac, Ojciec Goriot / Klub Pickwicka, Charles Dickens / Martwe dusze, Mikołaj Gogol / Pani Bovary, Gustaw FlaubertDlaczego w całości? To wybór dla tych, którzy chcą zgłębić literaturę realistyczną i naturalistyczną. Powieści takie jak Ojciec Goriot, dają pełny obraz społeczeństwa epoki, pokazując jego wady i zalety, oraz jak pieniądze i status wpływają na ludzkie życie. Fragmenty lektur - poziom rozszerzonyOdyseja, HomerDlaczego we fragmentach? Historia króla Odyseusza, który po wojnie w Troi tuła się po morzach, by wrócić do domu. Jego podróż to archetyp wędrówki i zmagania z losem, który jest ważnym motywem w całej literaturze. Boska komedia, Dante AlighieriDlaczego we fragmentach? To dzieło, które pokazuje średniowieczną wizję zaświatów – od piekła, przez czyściec, aż do raju. To lektura rozszerzona, która daje szerokie pole do interpretacji i dyskusji o grzechu, winie i karze. Proces, Franz KafkaDlaczego we fragmentach? Wybrane fragmenty tego dzieła są przydatne do omówienia motywu bezradności i samotności jednostki w zderzeniu z bezdusznym, absurdalnym systemem. "Proces" to parabola, która uczy odczytywać uniwersalne prawdy o egzystencji człowieka, poczuciu winy i poszukiwaniu sprawiedliwości.Wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe, Bruno SchulzDlaczego we fragmentach? Krótkie, ale niezwykle trudne opowiadania, które tworzą magiczny i oniryczny świat. Schulz łamie w nich zasady realizmu, a jego proza jest idealna do analizy pojęć mitologizacji rzeczywistości i języka. Wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego lub Zbigniewa HerbertaDlaczego we fragmentach? Esej to forma, która wymaga krytycznego myślenia i argumentowania. Czytając teksty Herlinga-Grudzińskiego lub Herberta, można nauczyć się analizować i argumentować. To doskonały sposób, by pokazać, swobodne poruszanie się po różnych tekstach kultury. CKE – lektury z gwiazdkąCentralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) nie wymaga streszczenia całej fabuły, a znajomości uniwersalnych motywów literackich, ich przywoływania i argumentowania tezy. Tematy, takie jak miłość, samotność, czy dążenie do wolności, powinny być odpowiednio rozumiane, interpretowane i wykorzystywane do obrony tezy w wypracowaniu maturalnym lub podczas odpowiedzi na egzaminie ustnym. Nauczyciele i eksperci zgadzają się, że zamiast "wkuwać detale", lepiej skupić się na emocjach bohaterów i sensie utworu.Błąd kardynalny - jak go uniknąć na maturze?Największą pułapką na maturze jest tzw. błąd kardynalny, czyli poważna pomyłka, która od razu dyskwalifikuje pracę i skutkuje zerową liczbą punktów. Występuje, kiedy maturzysta pisze o lekturze omawianej w całości, ale w sposób, który ujawnia brak jej znajomości. Jest to stwierdzane na przykład po tym, że losy głównych bohaterów są pomylone, sens utworu sfałszowany albo fakty z różnych książek pomieszane. Bez 100% pewności, co do treści jakiejś lektury lepiej pomyśleć o innej, lepiej znanej książce i to do niej się odwołać. To sposób, aby unikać błędu kardynalnego i zdać maturę.
Ostatnio zmiany na rynku pracy zachodzą szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Zawody, które były opłacalne jeszcze niedawno, za parę lat mogą nie mieć żadnego znaczenia. Dlatego tak ważna jest decyzja, co dalej po maturze. Pójść na studia? Jaki kierunek wybrać? Zawody przyszłości mogą pomóc rozwiać wątpliwości!Zawody przyszłościJako zawody przyszłości określane są te profesje, na które w najbliższych latach będzie największe zapotrzebowanie. To trendy, nowe technologie i potrzeby ludzi kształtują rynek pracy. Rozwój sztucznej inteligencji, automatyzacja i analiza dużych ilości danych jednocześnie tworzy nowe stanowiska, ale i zmienia lub zastępuje te, które teraz zajmowane przez ludzi. W niedługim czasie część prac mogą przejąć przygotowane do tego maszyny. A to oznacza jedno: pojawią się nowe, ciekawe propozycje zawodowe. Zawody przyszłości – lista Istnieją grupy zawodów, które aktualnie mogą być dobrą ścieżką kariery - szczególnie te związane z technologią, a także wymagające kreatywności, empatii i zręczności. Branża ITAnalityk danych, czyli osoba wyciągająca cenne wnioski z natłoku informacji, na podstawie których firmy mogą podejmować decyzje biznesowe. Co jest potrzebne do tego zawodu? Myślenie analityczne i kreatywne: zdolność do wydobywania wartościowych wniosków z informacji, a także myślenie koncepcyjne i wizualne, które pozwala na ułożenie skomplikowanych danych w zrozumiały sposób.Umiejętności techniczne: praca z Big Data oraz biegłość w językach programowania takich jak Python, R i SQL, które są niezbędne do przygotowania danych i ich analizy. Umiejętności miękkie: łatwość w komunikacji, efektywna współpraca z innymi ludźmi oraz elastyczność w dostosowywaniu się do zmieniającego się otoczenia biznesowego. Inżynier AI i uczenia maszynowego to stanowisko polegające na uczeniu komputerów myślenia poprzez projektowanie, budowanie i wdrażanie algorytmów, które pozwalają maszynom działać w inteligentny sposób. Co jest potrzebne do tego zawodu? Umiejętności techniczne: biegłość w programowaniu (szczególnie w językach takich jak Python, Java, Scala, R), a także doskonała znajomość języka zapytań SQL, który jest niezbędny do pracy z bazami danych. Myślenie analityczne: zdolność do szybkiego myślenia i rozwiązywania złożonych problemów. Umiejętności językowe: znajomość języka angielskiego na poziomie co najmniej średniozaawansowanym (B2/C1) jest bardzo ważna w tej globalnej branży. Specjalista ds. bezpieczeństwa to rola dla kogoś, kto chce chronić dane i systemy informatyczne przed atakami poprzez monitorowanie sieci, sprawdzanie jej stanu i reagowanie na incydenty związane z bezpieczeństwem. Co jest potrzebne do tego zawodu? Dokładność i myślenie analityczne: umiejętność skupienia się na szczegółach i analizy dużej ilości danych, by znaleźć nawet najmniejsze luki w zabezpieczeniach. Umiejętności współpracy: łatwość w komunikacji, która pozwala na efektywną pracę zarówno w zespole, jak i samodzielnie. Cechy osobiste: dociekliwość, elastyczność i odporność na stres to cechy, które są niezbędne, aby nadążyć za zmieniającymi się zagrożeniami i innowacyjnie reagować na wyzwania. Inżynier druku 3D, czyli osoba, która używa drukarek 3D do tworzenia m.in. prototypów, narzędzi, a nawet protez stawów. Ta praca polega na przygotowaniu modelu komputerowego, ustawieniu odpowiednich parametrów i nadzorowaniu całego procesu wydruku. Co jest potrzebne do tego zawodu? Dokładność i cierpliwość: w tej pracy liczy się precyzja, bo nawet mały błąd może zniweczyć cały projekt. Umiejętności techniczne: dobra znajomość informatyki, a także umiejętność rozwiązywania drobnych awarii i konserwacji sprzętu. Kreatywność: pozwala na tworzenie oryginalnych i niestandardowych elementów, których potrzebują klienci.Architekt rozwiązań chmurowych (Cloud Architect) to ekspert, który planuje, projektuje i zarządza usługami internetowymi opartymi na chmurze. Co jest potrzebne do tego zawodu? Umiejętności techniczne: znajomość języków programowania (Python, Java), wiedza o architekturze sieci, a także o standardach bezpieczeństwa i zarządzaniu danymi.Wykształcenie i doświadczenie: wyższe wykształcenie w dziedzinie informatyki lub pokrewnej, a wiele firmy wymaga także pierwszych doświadczeń w branży IT.Umiejętności miękkie: zdolność do dzielenia się wiedzą z innymi i prowadzenia negocjacji biznesowych z kontrahentami.Branża kreatywna Projektant gier to wizjoner, który odpowiada za stworzenie całej koncepcji gry. Jego zadaniem jest wymyślenie fabuły, postaci, zagadek i mechaniki rozgrywki, a następnie przekazanie tej wizji zespołowi, aby mogła stać się rzeczywistością.Co jest potrzebne do tego zawodu? Kreatywność i pasja: zdolność do generowania nowych pomysłów i żywe zainteresowanie grami mogą pomóc w odnalezieniu się na tym stanowisku.Umiejętności analityczne: analizowanie istniejących gier i danych, by rozumieć, co działa, a co nie, oraz przewidywać, jak gracze zareagują na nowe pomysły. Umiejętności współpracy: łatwość w komunikacji, zdolność do pracy w zespole, a także elastyczność i otwartość na zmiany w dynamicznym środowisku. User Experience (UX) Designer to ktoś, kto dba o to, żeby produkty i usługi cyfrowe (np. aplikacje czy strony internetowe) były funkcjonalne, jak najłatwiejsze w obsłudze i odpowiadały potrzebom użytkowników. Co jest potrzebne do tego zawodu? Empatia: to najważniejsza cecha, która pozwala spojrzeć na produkt z perspektywy użytkownika i zrozumieć jego potrzeby.Umiejętności badawcze: umiejętność prowadzenia wywiadów, ankiet i analizowania zebranych danych pozwala na podejmowanie decyzji projektowych.Zdolność do współpracy: pozwala na harmonijną pracę w zespole, przyjmowanie informacji zwrotnych i znajdowanie najlepszych rozwiązań.Zawody związane ze zdrowiem i dobrym samopoczuciemStarzejące się społeczeństwo i tryb życia ludzi (siedzenie przy komputerach, w samochodach, długotrwałe stanie w wymuszonych pozycjach) sprawiają, że zawody lekarza, opiekunki osób starszych, pielęgniarki, psychologa, psychoterapeuty i fizjoterapeuty będą jednymi z najbardziej poszukiwanych profesji na rynku pracy.Co jest potrzebne do tych zawodów?Specjalistyczna wiedza: teoretyczna znajomość zagadnień związanych z wybranym zawodem jest na bieżąco uzupełniana nowymi badaniami i technikami.Odpowiedzialność i etyczna postawa: sumienność, uczciwość i przestrzeganie najwyższych standardów etyki zawodowej w każdej sytuacji zapewniają, że zdrowie i dobro pacjenta są traktowane priorytetowo.Inteligencja emocjonalna i empatia: w zawodach opartych na interakcji międzyludzkiej są nieocenione w komunikacji i motywowaniu pacjentów, a także w budowaniu relacji. Pozostałe branżeInżynier odnawialnych źródeł energii (OZE), czyli osoba, która projektuje i buduje elektrownie wiatrowe, słoneczne i wodne.Co jest potrzebne do tego zawodu? Wiedza techniczna: dobra znajomość elektrotechniki, chemii, systemów magazynowania energii oraz umiejętności projektowe. Myślenie inżynierskie: to zdolność do rozwiązywania złożonych problemów związanych z wykorzystaniem czystej energii. Umiejętność pracy zespołowej: ten zawód wymaga organizowania i kierowania pracą zespołów. Biotechnolog to specjalista, który opracowuje nowe rozwiązania technologiczne, wykorzystując żywe organizmy do produkcji leków, szczepionek, terapii genowych czy do oczyszczania środowiska. Co jest potrzebne do tego zawodu? Dokładność i precyzja: nawet mały błąd w pracy z mikroskładnikami, komórkami czy DNA może zniszczyć cały eksperyment. Umiejętności analityczne: znajomość narzędzi do analizy danych jest bardzo ważna w projektowaniu i prowadzeniu eksperymentów. Specjalistyczna wiedza: aby pracować w tym zawodzie, potrzebne jest wyższe wykształcenie w dziedzinie biotechnologii, biologii lub inżynierii środowiska.Logistyk, czyli osoba, która planuje i nadzoruje proces produkcyjny, transport oraz dystrybucję towarów. Co jest potrzebne do tego zawodu?Umiejętności miękkie: szybkie podejmowanie decyzji, logiczne myślenie oraz podzielność uwagi. Umiejętności organizacyjne: umiejętność planowania, nadzorowania procesów oraz zarządzania czasem. Odporność na stres: praca wymaga radzenia sobie z presją i napiętymi terminami.Zawody o szczególnym znaczeniuAutomatyk, betoniarz, cieśla, dekarz, elektryk, monter i operator maszyn - to tylko przykłady zawodów, których nie wykona robot. W Polsce wciąż brakuje wykwalifikowanych pracowników fizycznych, a Ministerstwo Edukacji uznaje te profesje za "zawody o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa". Co jest potrzebne do tych zawodów?Zręczność manualna: umiejętność szybkiego i precyzyjnego wykonywania zadań.Praktyczne myślenie: zdolność do rozwiązywania problemów czyni te zawody odpornymi na automatyzację. Gotowość do pracy w trudnych warunkach: praca często musi być wykonywana w nienaturalnych pozycjach. Zawody przyszłości – co warto studiować? Rozwój technologii sprawia, że wiele firm poszukuje specjalistów z rozwiniętymi umiejętnościami miękkimi, a w tym: elastycznością, która jest najważniejszą kompetencją pozwalającą adaptować się do szybko zmieniających się warunków,inteligencją emocjonalną, dzięki której jest możliwe rozumienie, budowanie relacji i reagowanie na emocje innych, co jest bezcenne w pracy z ludźmi czy zarządzaniu zespołem,komunikacją, jako zdolnością do przekazywania pomysłów, faktów i opinii w zrozumiały sposób, co zwiększa efektywność pracy w zespole i osiąganie wspólnych celów,kreatywnością, która pozwala na myślenie nieszablonowe i generowanie nowych, nietypowych pomysłów, a także wyszukiwania innowacyjnych rozwiązań, co pozwala firmom zachować konkurencyjność w szybko zmieniającym się świecie, krytycznym myśleniem, które jako umiejętność samodzielnej analizy informacji, rozumienia konsekwencji swoich działań i podejmowania trafnych decyzji jest trudne do zastąpienia automatyzacją,rozwiązywaniem problemów, czyli znajdowaniem rozwiązań dla złożonych wyzwań, czego maszyny nie potrafią, jeśli sytuacje wykraczają poza ich zaprogramowane algorytmy.Przyszłość rynku pracy w Polsce jest pełna wyzwań, ale też i szans. Można wykorzystać to, że brakuje ludzi do pracy. Najważniejsze, aby zastanowić się nad swoimi zainteresowaniami i tym, jak połączyć to z potrzebami rynku. Studia to świetny początek drogi zawodowej, ale największą rolę odegrają kompetencje i chęć do nauki. To właśnie taka postawa pozwoli odnaleźć się lub brać udział we współtworzeniu zautomatyzowanej rzeczywistości. Jakie zawody mogą zniknąć w przyszłości? Efektem nadchodzących zmian może być automatyzacja powtarzalnych procesów w zawodach, w których dominują zadania powtarzalne i rutynowe. Wiele z tych profesji może ulec znaczącym przekształceniom, a w niektórych przypadkach może dojść i do redukcji zatrudnienia. Jednak sztuczna inteligencja, z założenia, ma ułatwiać wykonywanie zadań, a nie całkowicie eliminować miejsca pracy. Na przykład analityk danych zamiast ręcznego wpisywania informacji czy manualnego czyszczenia danych będzie będzie mógł zając się interpretacją wyników i doradztwem . Na liście zawodów, które mogą być zagrożone, są także:kasjerzy i sprzedawcy, których pracę przejmą kasy samoobsługowe,pracownicy administracji i księgowości, zamiast których proste zadania (wprowadzanie danych, tworzenie raportów) może wykonywać AI,telemarketerzy i pracownicy call center, za których rozmowy mogą prowadzić chatboty i voiceboty, kierowcy i kurierzy, których mogą zastąpić autonomiczne pojazdy dostawcze i drony,agenci ubezpieczeniowi, zamiast których AI może przetwarzać dane, dokonywać oceny ryzka i wstępnie obsługiwać klientów, sekretarki, których rutynowe zadania (obsługa korespondencji, zarządzanie dokumentacją) mogą zostać zautomatyzowane, pracownicy biur podróży, zamiast których to sztuczna inteligencja może analizować preferencje klientów i tworzyć spersonalizowane oferty,archiwiści, których zadania związane z katalogowaniem i przechowywaniem dokumentów mogą zostać zdigitalizowane.
W literaturze obrazowe przedstawienie abstrakcyjnych pojęć, takich jak wartości, idee czy uniwersalne prawdy, jest możliwe dzięki alegorii. Jej istota tkwi w dwuwarstwowej budowie: dosłownej, którą widać na pierwszy rzut oka, oraz przenośnej, która jednoznacznie reprezentuje ustalone znaczenie. To umożliwia przedstawienie skomplikowanych treści moralnych lub dydaktycznych w sposób prosty, obrazowy i łatwy do przyswojenia.Alegoria - przykłady lektur maturalnychAlegoria, jako środek stylistyczny, jest wykorzystywana w polskiej literaturze od wieków. Wiele przykładów można znaleźć w lekturach maturalnych. Alegoria w średniowieczu: Rozmowa Mistrza Polikarpa ze ŚmierciąW literaturze średniowiecznej alegoria stanowiła idealne narzędzie do przekazywania niezmiennych prawd religijnych i moralnych. W "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" najbardziej znanym przykładem jest personifikacja Śmierci jako rozkładającego się trupa z kosą w ręku. Ta groteskowa i przerażająca figura jest jednoznaczną alegorią śmierci, która dosięga każdego, niezależnie od pozycji społecznej. Jej celem było przypomnienie o przemijalności życia i konieczności godnego przygotowania się na nieuchronny koniec. Alegoria w średniowieczu: Boska komedia, Dante AlighieriMonumentalne dzieło Dantego Alighieri to rozbudowana alegoria duchowej podróży ludzkiej duszy do zbawienia. Las, w którym bohater gubi się na początku poematu, jest jednoznaczną alegorią zagubienia się człowieka w grzechu. Droga obejmuje trzy etapy: Piekło - rozpoznanie i odrzucenie grzechu. Czyściec - życie w pokucie i oczyszczenie duszy. Raj - wzniesienie duszy do Boga. Ważną rolę w "Boskiej komedii" pełnią alegoryczni przewodnicy: Wergiliusz jest alegorią rozumu ludzkiego, który może doprowadzić człowieka do pewnego etapu, ale nie jest w stanie sam doprowadzić go do zbawienia. Beatrycze, przejmując rolę Wergiliusza, jest alegorią miłości boskiej, bez której zjednoczenie z Bogiem jest niemożliwe. Przejście od Wergiliusza do Beatrycze jest najbardziej znaczącym aktem alegorycznym w całym poemacie. Stanowi on odzwierciedlenie fundamentalnego średniowiecznego przekonania filozoficznego, że sam rozum jest skończony, niedoskonały i wadliwy. Dlatego też jest on niezbędny, ale niewystarczający do osiągnięcia zbawienia - za to odpowiadają łaska i miłość Boga. Zgodnie z tą teologiczną ramą, Wergiliusz musi się zatrzymać, a Beatrycze musi przejąć prowadzenie. Dodatkowo alegorią u Dantego są też:napotkane zwierzęta - pantera (zawiść, rozpusta, grzech), lew (pycha, przemoc), wilczyca (chciwość, brak umiaru),kary w Piekle - opierające się na zasadzie contrapasso, czyli poetyckiej sprawiedliwości, gdzie kara pośmiertna jest odzwierciedleniem popełnionego grzechu.Alegoria w baroku: Kazania sejmowe, Piotr SkargaAutor "Kazań sejmowych" posługuje się alegorią okrętu państwa, aby w dobitny sposób przedstawić Rzeczpospolitą jako chory, tonący statek. W tym utworze:okręt to zagrożona ojczyzna, pasażerowie to obywatele,burza to kryzys państwa. Sześć chorób państwa, a w tym "niezgody i roztyrki sąsiedzkie" czy "naruszenie religiej katolickiej" , są alegoryzowane jako dziury i nieszczelności, które powodują zatonięcie statku, czyli osłabienie państwa. Skarga gani "głupców", którzy w czasie, gdy okręt tonie, troszczą się jedynie o swoje "tłomoczki i skrzynki". Ta alegoria krytykuje egoizm i chciwość szlachty, która przedkłada osobiste korzyści nad dobro wspólne, prowadząc państwo do upadku.Alegoria - oświecenie: Bajki, Ignacy KrasickiLiteratura alegoryczna to też "Bajki", których autor ma na celu dydaktyzm i krytykę społeczną. W utworach zawarte są pouczenia i uniwersalne prawdy o człowieku oraz społeczeństwie. Krasicki zamiast mówić o ludziach wprost, posługuje się zwierzętami, które stanowią stałe alegorie ludzkich cech, na przykład: lis to spryt, chytrość i przebiegłość,osioł uosabia upór, szczur odzwierciedla zarozumiałość i pychę,jagnię przekazuje naiwność i bezbronność,wilk nawiązuje do okrucieństwa,wół, pszczoła, mrówki przedstawiają pracowitość,sowa świadczy o mądrości.Poprzez te proste, obrazowe postacie, Krasicki w przystępny sposób przekazywał prawdy o świecie rządzonym przez prawo silniejszego, gdzie naiwni i uczciwi często padają ofiarami brutalności i cynizmu. Alegoria w romantyzmie: Dziady, cz. III, Adam MickiewiczW dramacie Mickiewicza za pomocą alegorii została przekazana mesjanistyczna wizja dziejów narodu polskiego. Bajka Żegoty, opowiedziana w scenie więziennej, stanowi alegorię agrarną, w której ziarno musi obumrzeć, by wydać obfity plon. Ta jednoznaczność została wykorzystana przez Mickiewicza do przedstawienia koncepcji, że cierpienie i upadek narodu polskiego (obumarcie ziarna) są konieczne, aby w przyszłości mogło nastąpić jego odrodzenie i zbawienie ludzkości (obfity plon). Alegoria - współczesność: Dżuma, Albert CamusTytułowa zaraza, która w sensie dosłownym jest epidemią w Oranie, stanowi alegorię uniwersalnego zła, a także totalitaryzmów XX wieku, takich jak faszyzm, komunizm oraz okrucieństwa II wojny światowej, które niszczą wartości i wolność. To uniwersalne zło wdzierające się w życie ludzkie stawia ich w obliczu wyborów moralnych. Alegoryczny sens utworu polega na tym, że dżuma stanowi przestrogę: każdy człowiek może stać się nosicielem zła, a walka z nim to wieczne zadanie, wymagające heroizmu i solidarności, nawet w obliczu beznadziei.Alegoria a symbolChoć alegoria i symbol służą do przekazywania ukrytych znaczeń, to rozróżnia je znaczenie oraz zakres.Alegoria jest stała i jednoznaczna. Relacja między elementem dosłownym a jego ukrytym sensem jest niezmienna i powszechnie zrozumiała. Znaczenie jest kulturowo ustalone i nie podlega reinterpretacji. Alegoria często obejmuje całą narrację, tworząc spójną opowieść, która może być odczytywana na dwóch poziomach jednocześnie - dosłownym i alegorycznym. Symbol zależy od kontekstu i jest wieloznaczny. Jego sens jest ściśle powiązany z kontekstem całego utworu i może mieć wiele różnych interpretacji. Znaczenie symbolu nie jest w pełni określone i pozostawia odbiorcy pole do własnych przemyśleń. Symbol jest zazwyczaj pojedynczym elementem – obrazem, słowem lub przedmiotem – który reprezentuje jakąś ideę w szerszym kontekście. Alegoria - definicjaSłowo "alegoria" pochodzi z greki (allegoria) i oznacza "mówienie obrazowe", czyli tłumaczenie skomplikowanych myśli na język konkretnych obrazów. Dzięki temu abstrakcyjne pojęcia, idee lub wartości stają się przystępne i zrozumiałe dla odbiorców. Alegoria jest wykorzystywana zwłaszcza przez autorów, którym zależy na tym, aby ich przesłanie było jasne i nie pozostawiało miejsca na wątpliwości. Celem jej stosowania jest przekazanie głębokiego, często moralnego lub dydaktycznego przesłania. Czy alegoria pojawia się na maturze?Alegoria jest stałym elementem na maturze, zarówno w części pisemnej, jak i ustnej. Choć rzadko pojawia się jako główny temat wypracowania czy pytań, to jest niezbędna przy analizie i interpretacji innych motywów. Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) nie wymaga bowiem suchej definicji, lecz praktycznej umiejętności zastosowania pojęcia. Wiedza o alegorii jest zatem narzędziem do napisania wypracowania bądź sformułowania odpowiedzi, szczególnie w przypadku lektur o wyraźnie alegorycznym charakterze np.: postać śmierci w "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" czy wędrówka w "Boskiej Komedii".
Do matury w 2026 może podejść ok. 320 tysięcy osób. To rekordowa liczba na przestrzeni ostatnich lat. Taka fala maturzystów, będąca efektem wcześniejszych reform edukacyjnych i zmian demograficznych, jest o 64 tysiące większa niż w roku 2025 i stanowi wyzwanie nie tylko dla zdających, ale także dla całego systemu edukacji.CKE matura 2026 Za organizację egzaminów dojrzałości odpowiada Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE). W 2026 roku matura będzie przeprowadzona w trzech terminach: majowym (głównym) - dla większości maturzystów,czerwcowym (dodatkowym) - dla osób, które z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie mogły przystąpić do matur w terminie głównym,sierpniowym (poprawkowym) - dla osób, które nie zdały jednego z przedmiotów obowiązkowych w terminie głównym lub dodatkowym. Ważną zmianą jest wprowadzenie jednego terminu składania deklaracji maturalnych. Wcześniejszy, dwuetapowy system (z deklaracją wstępną we wrześniu i ostateczną w lutym) został zniesiony. W 2026 uczniowie mają czas do 7 lutego.Terminy matur 2026Centralna Komisja Egzaminacyjna zaplanowała 3 terminy matur 2026 - główna sesja odbędzie się, jak co roku, zaraz po weekendzie majowym. Przewidziane są także czerwcowe terminy dodatkowe i sierpniowe poprawkowe. Termin główny (maj):Część pisemna: 4-21 maja 2026 r.Część ustna: 7-30 maja 2026 r. Ogłoszenie wyników: 8 lipca 2026 r. Termin dodatkowy (czerwiec):Część pisemna: 1-16 czerwca 2026 r.Część ustna: 8-10 czerwca 2026 r. Ogłoszenie wyników: 8 lipca 2026 r. Termin poprawkowy (sierpień):Część pisemna: 24 sierpnia 2026 r.Część ustna: 25 sierpnia 2026 r. Ogłoszenie wyników: 11 września 2026 r. Informacje o miejscach przeprowadzenia egzaminów poprawkowych zostaną ogłoszone na stronach okręgowych komisji egzaminacyjnych do 10 sierpnia 2026 r.O której zaczyna się matura?Pisemne egzaminy maturalne odbywają się w dwóch stałych blokach czasowych: o godzinie 9:00 oraz o godzinie 14:00. Podwójna sesja w ciągu dnia (rano i po południu) oznacza, że maturzysta może przystępować do dwóch egzaminów jednego dnia. Czas trwania egzaminów różni się w zależności od przedmiotu i poziomu:Język polski (poziom podstawowy): 4 godziny. Język polski (poziom rozszerzony): 3,5 godziny. Matematyka (poziom podstawowy): 3 godziny.Matematyka (poziom rozszerzony): 3 godziny. Język obcy (poziom podstawowy): 2 godziny. Język obcy (poziom rozszerzony): 2,5 godziny. Większość pozostałych przedmiotów rozszerzonych: 3 godziny.Harmonogram maturPoniżej przedstawiamy szczegółowy harmonogram matur w terminach głównym oraz dodatkowym, które dokładnie określają daty poszczególnych egzaminów pisemnych na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Na maturze obowiązkowo należy podejść do co najmniej jednego egzaminu w części pisemnej na poziomie rozszerzonym, bez minimalnego progu zdawalności. Harmonogram egzaminów ustnych jest bardziej elastyczny, ponieważ to poszczególne szkoły ustalają dokładne terminy dla swoich uczniów w ramach ogólnych ram czasowych wyznaczonych przez CKE.Termin główny (maj)Część pisemna - poziom podstawowy4 maja 2026 (poniedziałek) - godzina 9:00 - język polski5 maja 2026 (wtorek) - godzina 9:00 - matematyka6 maja (środa) - godzina 9:00 - język obcy (angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski, ukraiński, włoski)6 maja (środa) - godzina 14:00 - matematyka w języku obcym dla absolwentów szkół bądź oddziałów dwujęzycznych21 maja (czwartek) - godzina 9:00 - język mniejszości narodowychCzęść pisemna - poziom rozszerzony:5 maja (wtorek) - godzina 14:00 - język kaszubski, język łemkowski, język łaciński i kultura antyczna, poziom rozszerzony6 maja (środa) - godzina 15:35 - geografia w języku obcym dla absolwentów szkół bądź oddziałów dwujęzycznych7 maja (czwartek) - godzina 9:00 - język angielski7 maja (czwartek) - godzina 14:00 - historia muzyki8 maja (piątek) - godzina 9:00 - biologia8 maja (piątek) - godzina 14:00 - filozofia11 maja (poniedziałek) - godzina 9:00 - matematyka 11 maja (poniedziałek) - godzina 14:00 - język rosyjski 12 maja (wtorek) - godzina 9:00 - WOS 12 maja (wtorek) - godzina 14:00 - język niemiecki13 maja (środa) - godzina 9:00 - chemia 13 maja (środa) - godzina 14:00 - historia sztuki 14 maja (czwartek) - godzina 9:00 - informatyka14 maja (czwartek) - godzina 14:00 - język ukraiński 15 maja (piątek) - godzina 9:00 - geografia15 maja (piątek) - godzina 14:00 - język mniejszości narodowych 18 maja (poniedziałek) - godzina 9:00 - historia18 maja (poniedziałek) - godzina 14:00 - język francuski 19 maja (wtorek) - godzina 9:00 - fizyka19 maja (wtorek) - godzina 14:00 - język hiszpański20 maja (środa) - godzina 9:00 - język polski 20 maja (środa) - godzina 14:00 - język włoski21 maja (czwartek) - godzina 9:00 - chemia w języku obcym dla absolwentów szkół bądź oddziałów dwujęzycznych21 maja (czwartek) - godzina 10:35 - fizyka w języku obcym dla absolwentów szkół bądź oddziałów dwujęzycznych21 maja (czwartek) - godzina 12:10 - biologia w języku obcym dla absolwentów szkół bądź oddziałów dwujęzycznych21 maja (czwartek) - godzina 13:45 - historia w języku obcym dla absolwentów szkół bądź oddziałów dwujęzycznychCzęść ustnaEgzamin z języka polskiego musi zostać przeprowadzony w ciągu 15 wyznaczonych przez CKE dni: 8, 9 maja,11, 12, 13, 14 maja,18, 19, 20, 21, 22, 23 maja,28, 29, 30maja .Natomiast matura z języków mniejszości narodowych, obcych, łemkowskiego i kaszubskiego od 7 do 30 maja (z wyłączeniem 10, 17 i 24 maja). Termin dodatkowy (czerwiec)Część pisemna - poziom podstawowy:1 czerwca (poniedziałek) - godzina 9:00 - język polski2 czerwca (wtorek) - godzina 9:00 - matematyka3 czerwca (środa) - godzina 9:00 - język obcy (angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski, ukraiński, włoski)16 czerwca (wtorek) - godzina 9:00 - języki mniejszości narodowychCzęść pisemna - poziom rozszerzony:2 czerwca (wtorek) - godzina 14:00 - język angielski 3 czerwca (środa) - godzina 14:00 - matematyka5 czerwca (piątek) - godzina 9:00 - biologia5 czerwca (piątek) - godzina 14:00 - historia muzyki, filozofia8 czerwca (poniedziałek) - godzina 9:00 - WOS8 czerwca (poniedziałek) - godzina 14:00 - język rosyjski 9 czerwca (wtorek) - godzina 9:00 - chemia9 czerwca (wtorek) - godzina 14:00 - język niemiecki10 czerwca (środa) - godzina 9:00 - informatyka10 czerwca (środa) - godzina 14:00 - historia 11 czerwca (czwartek) - godzina 9:00 - geografia11 czerwca (czwartek) - godzina 14:00 - język łaciński i kultura antyczna, język kaszubski, język łemkowski, historia sztuk12 czerwca (piątek) - godzina 9:00 - fizyka12 czerwca (piątek) - godzina 14:00 - język francuski 15 czerwca (poniedziałek) - godzina 9:00 - język polski 15 czerwca (poniedziałek) - godzina 14:00 - język hiszpański, język ukraiński 16 czerwca (wtorek) - godzina 14:00 - języki mniejszości narodowych, język włoskiCzęść ustnaEgzamin z języka polskiego, języków mniejszości narodowych, obcych, łemkowskiego i kaszubskiego musi odbyć się pomiędzy 8 i 10 czerwca.
Cierpienie, jako motyw literacki, jest jednym z częściej powracających na maturze. Ten temat jest tak chętnie wykorzystywany przez autorów, że przykłady można zaczerpnąć z różnych epok - począwszy od mitologii, Biblii, przez renesans, romantyzm, aż do współczesnych historii o wojnie, samotności czy kryzysie egzystencjalnym. Cierpienie w literaturze - znaczenie Cierpienie w literaturze ma charakter subiektywny, dlatego trudno jest jednoznacznie wyjaśnić i zrozumieć jego sens. Często jest traktowane jako konsekwencja własnych czynów, jednak może też być niezawinione, czyli nie wynikać z jakichkolwiek działań czy też stanowić karę dla człowieka. Rozważania nad tym motywem zwykle koncentrują się na poszukiwaniu jego znaczenia lub wręcz przeciwnie - podkreśleniu jego absurdalności. Cierpienie może przybrać różne formy, w tym: ofiary, bólu fizycznego, udręki psychicznej, kryzysu egzystencjalnego, a także zbiorowego doświadczenia (np. krzywdy narodu). Motyw cierpienia w literaturze - przykłady Na maturze motyw cierpienia może wystąpić w kontekście:religijnym - jako próba wiary i droga do zbawienia, oczyszczenia,egzystencjalnym - jako zmaganie jednostki ze światem, pytania o sens życia,patriotycznym, narodowym - jako poświęcenie dla ojczyzny,społecznym - jako poczucie niesprawiedliwości, wykluczenia, nierówności,osobistym - jako samotność, strata, odrzucenie, cierpienie miłosne. Motyw cierpienia - lektury, które możesz wykorzystać na maturzeWielu autorów porusza motyw cierpienia ze względu na uniwersalność tego rodzaju ludzkich doświadczeń, ukazując granice wytrzymałości człowieka i sposób, w jaki kształtowane są postawy oraz wybory życiowe postaci. Mitologia, Jan Parandowski Cierpienie tytana w "Micie o Prometeuszu" wynika z jego altruistycznego buntu przeciwko tyranii bogów. Jako karę za wykradzenie ognia z Olimpu i przekazanie go ludziom, Zeus przykuł Prometeusza do skały na Kaukazie, gdzie orzeł codziennie wydziobywał jego odrastającą wątrobę. To ujęcie cierpienia nie jest karą za grzech, lecz konsekwencją bezinteresownego poświęcenia dla dobra innych. Pomimo fizycznego cierpienia Prometeusz stał się symbolem wiecznego i niekończącego się bólu za wyższe wartości.Biblijna opowieść o Hiobie Biblia, a zwłaszcza "Księga Hioba", przedstawia cierpienie jako niezawinione, egzystencjalne doświadczenie, które jest niezależne od winy człowieka. Hiob traci rodzinę, majątek i zdrowie, choć nie popełnił żadnego grzechu. Jego cierpienie jest próbą wiary i zaufania Bogu. W ujęciu biblijnym jest to droga do duchowego wzrostu, która ma głęboki sens.Lament świętokrzyski Motyw cierpienia w "Lamencie świętokrzyskim" jest ukazany z perspektywy Matki Boskiej, która obserwuje mękę swojego syna, Jezusa. Jej ból uosabia cierpienie bezradnej i zrozpaczonej matki, która nie może pomóc swojemu dziecku. Maryja zwraca się do zwykłych ludzi i innych matek, prosząc o współczucie, co nadaje jej cierpieniu wymiar uniwersalny i bliski odbiorcy. Treny, Jan Kochanowski Jan Kochanowski w "Trenach" opisuje ojcowski ból spowodowany pustką po stracie ukochanej córki, Urszulki. Cierpienie autora ma charakter osobisty i egzystencjalny, prowadząc do kryzysu światopoglądowego. Wierny dotychczas renesansowym ideałom poeta, zaczyna kwestionować sens ludzkiego losu i swoje wcześniejsze przekonania.Dziady, cz. III, Adam MickiewiczW tej lekturze cierpienie ma wymiar narodowy (martyrologia) i indywidualny (cierpienia Konrada). Prześladowania przez cara, aresztowania i zesłania na Sybir są ukazane realistycznie jako okrutne doświadczenie młodych patriotów, które budzi sprzeciw i cierpienie całego narodu. Martyrologia jest upamiętnieniem cierpień narodu w mesjanistycznej wizji Mickiewicza. Mesjanizm to romantyczna idea poświęcenia narodu jako "Chrystusa narodów" w celu odkupienia całej ludzkości. Konrad w Wielkiej Improwizacji buntuje się przeciwko Bogu, żądając od niego władzy nad duszami, aby móc ulżyć cierpieniu swojego narodu.Pan Tadeusz, Adam Mickiewicz Motyw cierpienia w "Panu Tadeuszu" jest związany z postacią Jacka Soplicy. Po zabiciu Stolnika Horeszki w przypływie gniewu i rozpaczy, Jacek zostaje uznany za zdrajcę i musi uciekać z kraju. To wydarzenie prowadzi do jego głębokiego, wewnętrznego cierpienia. Soplica, by odkupić swoje winy, staje się zakonnikiem i podejmuje pokutę. Jego cierpienie ma charakter odkupieńczy i patriotyczny, ponieważ ostatecznie służy ojczyźnie pod pseudonimem Księdza Robaka. Zbrodnia i kara, Fiodor Dostojewski Dostojewski skupia się na cierpieniu psychicznym jako karze za zbrodnię. Rodion Raskolnikow po zamordowaniu lichwiarki popada w psychozę, dręczony przez permanentny lęk i wyrzuty sumienia. Jego cierpienie nie jest karą wymierzoną z zewnątrz, lecz wewnętrzną udręką, która prowadzi do duchowej przemiany i ostatecznego przyznania się do winy.Lalka, Bolesław Prus Stanisław Wokulski cierpi z powodu nieszczęśliwej miłości do Izabeli Łęckiej. Idealizuje ją i podporządkowuje całe swoje życie jej zdobyciu, jednak jego wysiłki kończą się rozczarowaniem. Przedstawiony tu jest wymiar osobisty i egzystencjalny, prowadzący do myśli samobójczych i ucieczki od społeczeństwa. Cierpienie dotyka również Ignacego Rzeckiego, który jako "ostatni romantyk" doświadcza bólu związanego z samotnością i nostalgią za minioną epoką. Jego życie, skoncentrowane na sklepie i przyjacielu Wokulskim, kontrastuje z nowym, pozytywistycznym światem rządzonym przez interesy, a nie wzniosłe ideały, co prowadzi do poczucia wyobcowania i rozczarowania. Jego cierpienie ma charakter tragiczny, a on umiera w samotności, niezrozumiany przez otoczenie. Dżuma, Albert CamusW "Dżumie" cierpienie jest ukazane jako problem filozoficzny, metafora zła, które wdziera się w życie człowieka bez konkretnej przyczyny. Epidemia dotyka chorych zarówno fizycznie, jak i psychicznie - tych, którzy są świadkami śmierci niewinnych ludzi, zwłaszcza dzieci. Cierpienie z powodu rozstania z bliskimi oraz niepewności co do przyszłości staje się udziałem całej ludności Oranu. Bohaterowie, jak doktor Rieux, buntują się przeciwko temu absurdowi, walcząc z chorobą i złem, nawet jeśli ich wysiłki wydają się beznadziejne.Czy motyw cierpienia pojawia się na maturze? Sprawdziliśmy, w jakim ujęciu motyw cierpienia jest poruszany w tematach maturalnych - zarówno we wcześniejszych wypracowaniach, jak i pytaniach jawnych na rok 2026. Ten wielowymiarowy element może pojawić się jako odrębny temat lub stanowiąc tło i konsekwencję dla innych zagadnień. Często poruszane są kwestie dotyczące buntu, błędnych decyzji, miłości, tęsknoty czy poszukiwania nadziei w tzw. trudnych czasach, które w rzeczywistości nawiązują do różnych ujęć problematyki cierpienia, zmuszając maturzystów do zastanowienia się, dlaczego bohaterowie postępują tak, a nie inaczej, i jakie są skutki ich wyborów. Oto kilka przykładów obejmujących motyw cierpienia na maturze. Motyw cierpienia na maturze pisemnej w poprzednich latachW 2024 roku jeden z tematów dotyczył "Buntu i jego konsekwencji dla człowieka", gdzie można było wykorzystać np. "Dziady", cz. III Adama Mickiewicza i cierpienie narodowe. W 2025 maturzyści mieli do wyboru dwa tematy "Źródło nadziei w czasach trudnych dla człowieka" oraz "Jak błędna ocena sytuacji wpływa na życie człowieka?". W pierwszym przypadku można było odwołać się np. do cierpienia egzystencjalnego opisywanego przez Alberta Camusa w "Dżumie", natomiast w drugim choćby do cierpienia osobistego z "Lalki" Bolesława Prusa. Motyw cierpienia w pytaniach jawnych 2026Przykładowe zagadnienia dotyczące motywu cierpienia poruszane w pytaniach jawnych w 2026 roku, to:Motyw cierpienia niezawinionego. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów "Księgi Hioba". W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.Motyw cierpiącej matki. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów "Lamentu świętokrzyskiego". W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.Człowiek wobec cierpienia i śmierci. Omów zagadnienie na podstawie "Dżumy" Alberta Camusa. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.